اهمیت آب در قرآن کریم

قرآن بحث‌هاي مربوط به آب را با واژه‏‌هاي گوناگوني بيان كرده است. برابرِ عربي آب، واژه «ماء» است كه 63 بار در قرآن آمده است. واژه‌هاي ديگري كه درباره آب به‌كار رفته‌اند، عبارتند از: «سقي» 25 بار؛ «شرب» 39 بار؛ «غيث» 3 بار؛ «ودق» 2 بار؛ «غسل» 3 بار؛ «معين» 4 بار؛ «غرق» 22 بار؛ «عين» 20 بار؛ «نهر» 54 بار و «بحر» 41 بار. اين آيات اشاره دارند كه آب، نعمت، رحمت و بركت الهي است؛

زندگي همه جانداران به آب وابسته بوده و عرش خدا روي آب است. در اين آيات به چرخه طبيعي آب و نقش‌هاي گوناگون آن در باروري و احياي زمين، سرسبزي طبيعت، رويش گياهانِ رنگارنگ، پيدايش مرتع‌ها، مزرعه‌ها و باغ‌ها با درختان گوناگون و نيز انواع مختلف ميوه‌ها اشاره شده است. در قرآن همچنين نزول آب بر كوه‌هاي بلند، تأمين آبِ گوارايِ آشاميدني براي انسان‌ها و حيوانات، ايجاد نهرها و رودهاي بزرگ و تسخير آبِ درياها براي انسان بيان شده است. منابع و مخازن آب، مانند درياها، نهرها، چشمه‌ها و چاه‌ها، از ديگر مسائل مربوط به آب هستند كه قرآن به آن‌ها اشاره و بر نقش آب در طهارت و بهداشت جسمي و رواني انسان‌ها نيز تأكيد كرده است. در برخي از آيه‌ها نيز بر بحث‌هاي تاريخي مربوط به آب، پيدايش آب‌هاي خارق‌العاده، غرق كردن برخي از اقوام ستمگرِ گذشته در آب و وجود آب در آخرت، به صورت يكي از نعمت‌هاي بهشت و يكي از عذاب‌هاي جهنّم تأكيد شده است. قرآن كريم در همه¨ اين آيه‌ها با اشاره¨ دقيق به مسائل علمي مربوط به آب، بر اهداف تربيتي و هدايتي تأكيد كرده اذهان بشري را از توجه به عامل‌هاي مادي تأمين آب به عامل اصليِ تأمين آب، يعني خداي سبحان معطوف داشته است.

جايگاه و اهميت آب: قرآن از آب با تعبيرهايي چون: نعمت، رحمت، بركت و رزق ياد كرده است، آن هم به گونه¨ تصريحي و گاه به گونه¨ مضموني. همچنين در قرآن از جاي‌گرفتن عرش خدا روي آب و وابسته بودن زندگي همه¨ موجودات زنده به آب سخن گفته شده است كه همه¨ اين‌ها از جايگاه مهم آب و نقش حياتي آن در زندگي خبر مي‌دهد.

برگرفته از جلد اول دانشنامه اسلامی کشاورزی